بند ناف نوزاد و مسائل مربوط به آن، مانند زمان افتادن و مراقبت از آن، از جمله مواردي است كه ذهن بيشتر والدين را، در روزهاي ابتدايي تولد نوزاد، به خود درگير مي‌كند.
مراقبت‌ها و روش‌هايي سنتي براي مراقبت از بند ناف نوزادان وجود دارد، ولي از آنجا كه بند ناف از دغدغه‌هاي مهم والدين در روزهاي ابتدايي پس از تولد نوزاد است، در اين مقاله، با جمع‌آوري و ارائه مطالبي درباره اين موضوع، به اين مطلب پرداخته ايم.
اندكي پس از تولد نوزاد، ماما يا پزشك، در قسمتي كه بند ناف به شكم نوزاد وصل شده است، يك گيره پلاستيكي با طول ۲ تا ۳ سانتي‌متر وصل مي‌كند و بند ناف را براي افتادن آماده مي‌كند.
در اين شرايط، شما بايد همواره آن ناحيه را تميز و عاري از هرگونه عفونت نگه داريد تا وقتي بند ناف كنده شود.
حتي ممكن است پزشك بند ناف نوزاد را قطع كند. در هر صورت، شما و نوزادتان در لحظه افتادن بند ناف احساسي نخواهيد داشت، زيرا هيچ عصبي در اين بند وجود ندارد.
چه مدت بند ناف نوزاد همراه او خواهد بود؟
به طور معمول، پس از تولد، ۵ تا ۱۵ روز طول مي‌كشد تا بند ناف به صورت طبيعي بيفتد.
اما اگر بند ناف خشك نگه داشته شود، معمولا يك هفته پس از تولد مي‌افتد.
بعضي مواقع ممكن است ماما يا پزشك اقدام به كندن بند ناف كند، خصوصا در شرايطي كه بند ناف كاملا خشك شده باشد.
از نشانه‌هاي خشك شدن بند ناف مي‌توان به چروك شدن و تغيير رنگ آن، از زرد مايل به سبز به مشكي يا قهوه‌اي، اشاره كرد.
بهتر است اجازه دهيد بند ناف به طور طبيعي بيفتد. هرگز آن را نكشيد، حتي اگر به يك نخ نازك آويزان شده باشد.
موارد مصرف و عوارض شربت و قرص پردنيزولون
چگونه بايد از بند ناف نوزاد مراقبت كرد؟
براي جلوگيري از ابتلا به عفونت، بايد بند ناف نوزاد را همواره تميز و خشك نگه داريد.
هميشه دست‌هاي خود را قبل و بعد از عوض كردن پوشك بشوييد، بدن نوزاد را بشوييد و مرتب وضعيت بند ناف را بررسي كنيد.
به كودك خود لباس‌هاي گشاد بپوشانيد تا هوا به بند ناف برسد.
شما مي‌توانيد براي حمام كردن كودك يا تميز كردن بدن او از يك پارچه تميز، نرم و مرطوب استفاده كنيد و اينگونه بند ناف را تميز و پاكيزه نگه داريد. بهتر است از آب ساده استفاده كنيد.
در صورت تمايل، مي‌توانيد پاك‌كننده ملايم و مايع مخصوص كودك به آب اضافه كنيد.
لازم است بدانيد مرطوب نگه داشتن بند ناف نوزاد، نه تنها باعث تسريع در بهبودي نمي‌شود، بلكه امكان ابتلا به عفونت را بيشتر مي‌كند.
پس از پوشاندن پوشك يا لباس به نوزاد، اجازه دهيد كمي به بند ناف هوا بخورد و خشك شود.
براي اين كار، قسمت بالاي پوشك نوزاد خود را تا كنيد تا علاوه بر اينكه اجازه مي‌دهيد هوا به بند ناف برسد، از اصطكاك آزاردهنده بنده ناف و پوشك جلوگيري شود.
در برخي پوشك‌هاي مخصوص نوزادان، برشي براي عبور دادن بند ناف وجود دارد.
بهتر است از داروي ضدعفوني‌كننده براي ناف و بند ناف استفاده نكنيد، تنها تميز نگه داشتن آن كافي است.
آبله مرغان (آبله مرغون) از علائم و تشخيص و راه هاي انتقال و درمان
استفاده از ضدعفوني‌كننده باعث از بين رفتن باكتري‌هايي مي‌شود كه به افتادن بند ناف كمك مي‌كنند و مدت زمان بهبود را طولاني‌تر مي‌كند.
اگر كودك شما زودتر از زمان طبيعي متولد شده است يا تحت مراقبت‌هاي ويژه قرار دارد، هنوز هم توصيه مي‌شود بند ناف را تميز و خشك نگه داريد.
با اين حال، در نظر داشته باشيد ممكن است نتوانيد تا مدتي نوزاد خود را به حمام ببريد، زيرا او نسبت به يك نوزاد سالم و كامل آسيب‌پذير‌تر است.
پرستاران و كاركنان قسمت نگه‌داري از نوزادان بهترين راه مراقبت و تميز نگه داشتن نوزاد را به شما توصيه مي‌كنند.
چه مدت طول مي كشد تا ناف بهبود كامل يابد؟
پس از افتادن بند ناف، زخم كوچكي را در آن ناحيه مشاهده خواهيد كرد.
احتمالا بين ۷ تا ۱۰ روز طول مي‌كشد تا بهبود كامل حاصل شود.
حتي ممكن است يك لكه كوچك خون روي پوشك نوزاد ببينيد، اما نگران نباشيد، زيرا اين امر كاملا طبيعي است.
اما در صورت تداوم خونريزي، بايد با پزشك مشورت كنيد.
زخم بهبوديافته به ناف فرزند شما تبديل مي‌شود.
چگونه مي توان آلودگي بند ناف نوزاد را تشخيص داد؟
طي فرآيند بهبودي، مشاهده كردن مقداري خون كاملا طبيعي است و اين به معني آلودگي يا عفونت نيست.
با اين حال، اگر نوزاد شما اين علائم را داشت، احتمال آلودگي وجود دارد:
– ناف و اطراف آن قرمز، متورم يا دردناك به نظر برسد؛
– بند ناف متورم باشد يا بوي بدي بدهد؛
– نوزاد تب داشته باشد؛
– نوزاد بي‌حال باشد، نسبت به شير خوردن بي‌ميل باشد و به طور كلي ناخوش به نظر برسد.
اگر نوزاد شما اين علائم را دارد، هرچه سريع‌تر با پزشك مشورت كنيد.
در صورت بهبود نيافتن ناف نوزاد، چه اقداماتي بايد انجام داد؟
ممكن است افتادن بند ناف و بهبود نوزاد بيشتر از ۱۰ روز طول بكشد.
با اين حال، اگر متوجه توده نرم صورتي يا قرمز شديد كه از آن مايعي شفاف يا زردرنگ ترشح مي‌شود و مرطوب است، احتمالا نوزاد دچار گرانولوماي ناف (granuloma) شده است.
گرانولوما پديد آمدن زائده گوشتي كوچكي در دور ناف است.
گرانولوماي ناف بيماري جدي و خطرناكي نيست و به‌راحتي قابل درمان است.
اگر احساس كرديد نوزاد شما دچار اين مشكل شده است، با پزشك معالج او مشورت كنيد تا از بهترين راه‌هاي درمان آگاه شويد.
بيوگرافي استاد «ايرج خواجه اميري» خواننده و همسرش